In omne le reclamos pro interlingua il es asserite que le lingua pote esser usate pro communicar con parlatores de linguas romance. Io ha legite con interesse plure articulos in Panorama e alterubi, in le quales interlinguas narra que illes ha usate interlingua assi, ma recentemente io decideva mesme testar le assertion. Viste que io non ha ulle moneta pro viagiar, io decideva facer le secunde melior: Postar messages in interlingua a foros electronic in linguas romance.
Io voleva comenciar con italiano e trovava facilemente un gruppo de novas italian tractante del linguas: it.cultura.linguistica.italiano. Ibi io postava le message sequente (ultra alcun errores orthographic, que io ha corrigite in le sequente) :-) :
Car lectores de it.cultura.linguistica.italiano
Iste message es scribite in un lingua auxiliar appellate 'interlingua'. Io excusa si il es un violation del regulas (fundatio?) del gruppo scriber in interlingua (o altere linguas non-italiano) hic.
Le ration que io lo face, es que nos qui es parlatores de interlingua, sempre fanfarona que (inter altere) le italianos pote comprender interlingua sin studios previe. E io es curiose si isto es ver in practica. Dunque io serea grate si (alcuno de) vos voleva responder a mi message e lassar me saper quanto de illo vos pote comprender.
Anque, io ha audite que in partes de Italia on parla dialectos que es plus proxime a interlingua que le italiano 'standard'. (Forsan al nord?) Esque isto es ver, e in tal caso, que es le nomines de iste dialectos (o ubi esque on los parla)?
Gratias in avantia. :-)”
Le resultato esseva multo positive. Le prime responsa esseva (in anglese): “Un parlator de italiano pote comprender omne parola del texto in supra”.
Le secunde responsa esseva simplemente: “Isto es ver.” (Que le italianos pote comprender interlingua
sin studies previe.)
Le tertie (in anglese e interlingua): “Si, io lo comprende perfectemente”.
Etc., etc.
Le sol parolas, que on trovava estranie, esseva 'fundatio' (que ya non anque existe in interlingua), “gruppo de novas”, e “fanfaronar” – ben que illes poteva facilemente conjecturar le significantia del ultime parola del nomine italian “fanfaron”.
Un del lectores traduceva le message a in italiano pro demonstrar le similaritate e differentias inter le duo linguas:
"Questo messaggio e' scritto in una lingua ausiliare appellata (chiamata) IL. Io (mi) scuso se e' una violazione delle regole del gruppo scrivere in IL (o altre lingue non italiane) qui
La ragione che io lo faccio, e' che noi che siamo parlatori di IL, sempre vantiamo che (tra l'altro) gli italiani possano comprendere IL senza studio previo. E io sono curioso se questo e' vero in pratica. Dunque io sarei grato se alcuno di voi volesse rispondere al mio messaggio e lasciarmi sapere quanto di quello voi potete comprendere.
Anche, io ho udito che in parti d'Italia si parlano dialetti che sono piu' prossimi (vicini) all'IL che l'italiano standard (forse al nord ?). E' che questo e' vero, e in tal caso, quali sono i nomi di questi dialetti (o dove e' che li si parla)
Grazie in anticipo”
Naturalmente mi message esseva assatis simple, ma io anque scribeva altere messages al gruppo, e on semblava anque comprender illos sin ulle problemas.
Un del responsas le plus remarcabile, esseva le sequente (in anglese):
“Sia secur, un puero de dece annos poteva facilemente comprender tu messages. Quando io esseva un infante, io legeva contos de Donald Duck, e le personas parlava quasi assi”(!)
Ma ille elaborava que isto esseva solmente le caso quando le anates representava cavalleros e paisanos del medievo.
Tote le discussion pote esser legite hic: Esque vos pote comprender iste texto?
Alcun septimanas postea io dinava in un restaurante italian con servitores italian, e io prendeva le chance pro testar si italianos anque poteva comprender interlingua parlate.
Post un explication introductori, io diceva alcun phrases al servitor in interlingua, ma ille non pareva comprender ulle. Ille explicava, que ille esseva napolitano, e que il habeva grande differentias inter le lingua in partes differente de Italia, e pro isto ille non me comprendeva.
Io non voleva ceder tanto facilemente, alora plus tarde io ordinava un vitro de aqua de soda con le parolas (in interlingua):
“Da me un parve vitro de cola light, per favor. Solmente un medie vitro. Tu me comprende?”
“Si!”, ille respondeva post un pausa.
Un minuta plus tarde ille me apportava un multo grande e multo plen vitro de cola light.
Subscribe to:
Post Comments (Atom)
7 comments:
Un excelente experiment!
Tusen takk.
Vide anque mi commentar super oct 10.
Selv tak. :-)
Car Lars,
un bon idea a executar un test in iste maniera. Si, interlingua es ben comprensibile de personas qui ha un lingua materne romance, ma io crede que le resultato anque depende del grado de education lingual del persona "sub test" (o es solmente interlingua “sub test”?).
Ante annos io lo ha probate durante vacantias in Italia e in iste estate in Francia.
In ambe casos io habeva date un texto in interlingua a iste personas (il non esseva le mesme texto) e illes habeva comprendite le respective texto, ma io non sape in qual grado (in per cento). Ambe personas habeva un education excellente, inclusive latino.
In un altere caso io habeva date un texto in interlingua a personas de un education normal, elementari, como io crede. Illes non esseva multo interessante in iste "experimento" e io non es certe quanto illes pote comprender. Io crede que il anque multo depende del interesse pro questiones intellectual.
Iste "interesse intellectual" es forsan anque le question si un persona es interessate generalmente in linguas e specialmente anque in linguas auxiliar (nam le utilisation in le futuro es ancora minus previsibile que illo de un lingua natural).
Multe personas ha apprendite linguas estranier proque illes debeva apprender lo (in schola), ma illes sovente non es personalmente interessate in linguas e ille non es preste a apprender un lingua additional voluntarimente, i.e. sin pression exterior. Io crede que isto es possibilemente un del causas que solmente pauc personas se occupa de linguas auxiliar que sempre es un decision voluntari.
Que pensa tu o alteres de isto?
Con salutes amical de Franz
Car Franz
Gratias pro un commentario interessante.
Scribente al gruppo italian, io habeva le mesme pensata como tu, que le comprension de interlingua del personas del gruppo, poteva esser "troppo" grande, proque le gruppo se(?) tractava del linguas, e dunque debeva esser populate con personas con un grande interesse linguistic. Ma illes ma calmava con dicer que un puero de dece annos anque poterea comprender mi textos. Ma forsan illes pensava a un puero con grande interesse de linguas. :)
Un importante factor es naturalmente si on presenta interlingua scribite o parlate (como anque esseva demonstrate per mi "experimento"). Similemente un del italianos in le gruppo de novas scribeva que un italiano pote typicamente leger e espaniol e portugese (e francese?), ma non comprender los in forma parlate.
Ha tu probate *parlar* interlingua con parlatores de linguas romance?
Del resto, le altere die io legeva un notitia re como le juvene scandinaves habeva grande problemas con apprender le unes le alteres, ben que le linguas scandinave es tanto simile.
Secundo le articulo un ration importante de isto esseva que le dialectos national de plus in plus dispare, primo a causa del television. Dunque le juvenes ha quasi nulle experientia con deber comprender dialectos, e dunque lor comprension del altere linguas scandinave anque esseva impedite.
Quando juvene daneses e svedeses se incontra, illes tende a parlar anglese, lo que es un poco triste.
Amicalmente
Lars
Car Lars,
le personas del gruppo con le qual tu ha facite le test es naturalmente interessate in linguas. In mi caso illo esseva differente.
Quando io habeva facite le test in Italia con le textos scribite, io mesme parlava italiano. Io habeva probate de parlar interlingua ma io habeva grande problemas proque interlingua e italiano es tanto simile. Mi interlingua parlate non esseva multo bon ante annos e mi italiano parlate anque non es excellente, nam normalmente io lege italiano o io lo ascolta al radio. Assi io non ha multe practica in le italiano parlate. Post un certe tempore parlante con italianos mi capabilitate de parlar italiano cresce pauco a pauco. E in iste phase de accommodation il es multo difficile de provar de parlar interlingua. Le resultato es/esserea un mixtura terribile. Forsan io potera provar lo al proxime vice.
Le dialectos in Germania: Il es le mesme cosa como in Danmark: causate per le radio e le tv, e alteremente per le lingua scribite, solmente pauc personas parla lor dialecto originari; illes parla german standard con un accento de lor dialecto. Le dialectos mori successivemente.
Nostre lingua german mesme suffre sub le influentia del anglese e io trova iste processo dolorose e triste. Plus in plus le linguage parlate es intermiscite con parolas anglese. Specialmente le scripturas (reclamo, publicitate), le qual on vide in le stratas de nostre citates, a nostre aeroportos, ferrovia o al productos etc., es un mixtura disgustose, e sovente nos non los comprende exactemente o toto non. Anque de isto nostre infantes ha grande problemas con le orthographia, causate per ille mixtura inter le germano e le anglese, e additional le reforma de nostre orthographia, facite in le ultime annos, ha aggravate le situation.
Le homines, juvene o vetule, non lege bastante nam illes vide/ascolta le tv o ascolta le radio, e forsan, in vice de leger, illes ascolta a libros audibile.
Le linguage parlate hodie es sovente un jargon terribile, specialmente le linguage de juvenes, ma iste problema ha tote le nationes in Europa e in le mundo. Le anglese cambia, destrue e extingue le linguas.
Nostre lingua german suffre de isto, ma non solmente le nostre. Il ha politicos german qui dice: Le anglese essera le lingua pro negotiationes (in politica, commercio, etc.) e le lingua german essera solmente le lingua pro a casa, pro le tempore libere. Iste politicos non pensa al consequentias. Le renunciation al proprie lingua national ha grande disavantage in tote le campos e promover le domination per le nationes que ha le anglese como lingua materne. Iste domination jam existe in le organisationes del UE. - Iste es mi perception, e qual es le tue?
Salutes amical,
Franz
Car Franz
Anque in Danmark il ha voces politic que (qui?) vole dar le lingua anglese tal avantages. Ante pauc menses le parve partito del centro “Radikale Venstre” proponeva introducer anglese como lingua official in Danmark parallelmente con le danese. Iste partita ha un profilo (que illes mesme considera) multo progressive, e omne sentimentos national es un abomination pro illes, e omne cosas international es meraviliose. Io non ha legite lor proposition in detalio, ma io ha considerate scriber alco re isto hic o in Panorama.
Como tu mesme nota, anque le lingua danese es sub influentia forte de anglese in iste annos, causate per alcun del mesme factores como in Germania. Ma io ha pensate, que un cosa que forsan pote fortificar le tendentias in Germania, es le postsynchronisation a in germano del programmas american. Quando io ha vidite series e films american in le television german, io ha essite surprendite del multe parolas anglese. (“Hello, Captain. Haben Sie meinen Gun gesehen”, etc.)
Quanto a le effectos negative politic del domination del anglese:
Le SUA ha ya un stato multo dominante e in le campos politic e cultural (que justo ha causate le elevation de anglese), e le stato de anglese pote forsan aggrandir su influentia mesmo plus, le qual ya es problematic del puncto de vista europee.
Ma io non sape quanto grande es le significantia politic del domination del anglese in le UE mesme. Pensa tu a situationes ubi (quando?) politicos de varie paises negotia in anglese in loco de usar interpretes? Io pensa que – al minus usque ora – le decisiones es primarimente prendite in le vaste systema bureaucratic multilinguistic.
In general le lingua anglese me place multo, e io non ha multe objectiones contra lor stato actual como “lingua franca”. Ma il me pare triste si on lo lassa totalmente supplantar le linguas continental-europee. E in le plano “quotidian” ubi io, como tu, pensa, que le influentia de anglese al lingua del juvenes passa troppo forte, e in le plano statal, ubi il me pare esser mal considerate lassar anglese ha un stato official al detrimento del lingua national.
Ma – in cinquanta annos le linguas dominante in le occidente va probabilemente esser espaniol e arabe. E in cento annos le mundo va probabilemente haber perite a causa del crescentia incontrolabile del population. (Si tu excusa mi pessimismo.) ;)
Amicalmente
Lars
Car Lars,
io non es contra le anglese como lingua mesme, ma le problema es le domination e supplantation de altere linguas, un processo, le qual nos cognosce del dialectos in tote le paises.
Anque io usa le avantage del anglese como lingua multo divulgate, quasi un lingua franca, pro le intendimento con alteres. Interlingua esserea un bon lingua in vice del anglese, anque plus facile, ma quasi necuno lo cognosce.
Ante circa duo cento annos nos habeva un simile situation con le lingua francese, nam nos ha troppo parolas francese in le germano. Hodie illes es in parte reimplaciate con parolas anglese. Exemplos: Vorführdame > Mannequin > model; Stelldichein > Rendezvous > date; etc.
Non a oblidar le parolas latin que nos ha in le germano e in tote le linguas europee anque non-romance.
Tu ha ration, altere linguas jam attende, le espaniol, arabe, chinese etc. Nos va vider.
Salutes amical,
Franz
Post a Comment